Nếu đội mũ kém chất lượng là mối đe dọa trực tiếp khi tham gia giao thông bằng xe máy, thì phụ tùng xe máy giả là những "ẩn họa dưới bánh xe". Còn nếu người tiêu dùng sửa chữa, thay thế phải phụ tùng giả, đặc biệt là phụ tùng mang tính năng an toàn như má phanh, lốp, nhông xích, và dây đai, … không những ảnh hưởng đến tuổi thọ của xe mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến an toán sức khỏe, tính mạng khi vận hành xe không đủ điều kiện an toàn.

Đó là nội dung của buổi tọa đàm về “Hiểm họa từ mũ bảo hiểm và phụ tùng xe máy giả” diễn ra tại Tp. Hồ Chí Minh với sự tham gia của ông Nguyễn Tiến Đạt – Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Tp. Hồ Chí Minh, Thượng tá Nguyễn Văn Bình - Phó trưởng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an Tp. Hồ Chí Minh, Ông Nguyễn Viết Hồng - Phó Chủ tịch Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh và bà Đại Khả Quỳnh - Trưởng tiểu ban Sở Hữu Trí Tuệ, chống Hàng giả, hàng vi phạm quyền Sở hữu trí tuệ, Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM).

Kết quả khảo sát chất lượng trên 540 mũ bảo hiểm của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho thấy, có đến 25,9% số mũ bảo hiểm hiện đang lưu hành chỉ là mũ lưỡi trai, loại có lớp vỏ nhựa mỏng, không có lớp xốp hoặc phần xốp rất mỏng không có khả năng bảo vệ cho người đội nếu không may tai nạn giao thông xảy ra.

Tình trạng làm giả phụ tùng xe máy như má phanh, bugi, lốp xe, ắc quy, dầu nhớt… đang gia tăng với thủ đoạn tinh vi. Các sản phẩm này thường bị làm giả bao bì, tem chống hàng giả, tự ý sử dụng thương hiệu của những nhà sản xuất chính hãng, trộn lẫn với hàng thật, khó kiểm soát chất lượng và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng như nổ lốp, cháy nổ động cơ.

Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng chi cục Quản lý thị trường Tp. Hồ Chí Minh: “Công tác chống hàng giả cần được triển khai thường xuyên, liên tục. Các đối tượng sản xuất và kinh doanh hàng giả ngày càng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, liên tục tìm cách né tránh, đối phó với cơ quan chức năng.” Ông cũng chỉ ra thực tế: “Ngay cả khâu sản xuất họ cũng chọn địa bàn xa trung tâm, thuê nhà xưởng ở vùng hẻo lánh, không tập trung sản xuất ở một nơi mà chia nhỏ công đoạn sản xuất, mỗi công đoạn sản xuất ở nơi khác nhau.”

Ông Nguyễn Viết Hồng, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Tp. Hồ Chí Minh nhận định hàng giả tràn lan khiến cơ quan chức năng không thể kiểm soát. Do đó, người tiêu dùng cần chủ động, thận trọng khi mua hàng, tại các địa điểm không đáng tin cậy. Ông cũng nhấn mạnh: “Ngay cả tem chống giả cũng bị làm giả, khiến người tiêu dùng khó lòng phân biệt.”

Đại diện VAMM, bà Đại Khả Quỳnh khẳng định: “Hiện nay, hàng giả được làm tinh vi đến mức giống hệt hàng thật, thậm chí còn được dán tem chống giả, tem hợp quy và tự ý gắn thương hiệu của các doanh nghiệp thành viên VAMM. Điều này gây khó khăn cho cả lực lượng chức năng lẫn người tiêu dùng trong việc phân biệt và ngăn chặn.” Bà cũng chỉ ra rằng với sự vào cuộc đồng bộ từ các bên liên quan và sự chủ động của chính người tiêu dùng, mới có thể đẩy lùi được vấn nạn hàng giả đang ngày càng len lỏi sâu vào đời sống. VAMM cũng đặc biệt chú trọng công tác đào tạo, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng. Gần đây, các chương trình tập huấn phân biệt hàng thật – giả do VAMM phối hợp tổ chức tại Hà Nội, Thái Nguyên, Bình Định, Đắk Nông và Phú Yên đã mang lại hiệu quả thiết thực trong việc nâng cao năng lực nhận diện sản phẩm của lực lượng quản lý thị trường địa phương. Các thành viên trong hiệp hội, tiêu biểu như Honda Việt Nam, cũng liên tục đẩy mạnh việc cung cấp sản phẩm chính hãng, đảm bảo rõ ràng nguồn gốc, chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.

Qua các ý kiến trao đổi và chia sẻ tại tọa đàm, có thể thấy rõ mức độ báo động và tính cấp thiết của vấn nạn hàng giả trong việc sử dụng mũ bảo hiểm và phụ tùng xe mô tô, xe gắn máy (gọi tắt là “xe máy”) – một vấn đề gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho xã hội. Thực trạng này không chỉ là thách thức cho các cơ quan chức năng mà còn đòi hỏi sự vào cuộc của cả cộng đồng trong việc nhận diện, tố giác và loại bỏ hàng giả ra khỏi đời sống.

Tuấn Tú (TGTD)